Kuş Alırken
Kafes ve Aksesuar
Kafes – muhabbet kuşlarının sayısına göre uygun ölçülerde bir kafes seçin. Tek bir muhabbet kuşu için en az 45cmX45cm ölçülerinde bir kafes. Kafes enine veya boyuna ne kadar geniş olursa o kadar iyidir.
Yemlik ve Suluk – eğer kafesle birlkte gelmiyorsa satın alın veya daha büyüklerini alın.
Tünekler – kafesi çeşitli şekillerde ve boyutlarda tünekler yerleştirin ve bunlardan en az biri ağaç dalından doğal tünek olsun.
Yem – Muhabbet kuşları için üretilen kaliteli ve ambalajlı yemlerden satın alın.
Gaga Taşı – mürekkep balığı kemiği veya alçıdan yapılmış gaga taşı
Mineral blok
Oyuncaklar – kafes için çeşitli oyuncaklar seçin. Basit ziller, halkalar ve plastic toplar hem ucuz hem de favori oyuncaklardır. (kesinlikle ayna kullanmayın)
Siyah & Beyaz Gazete – kafes zemine koyabilirsiniz, mümkünse mürekkepsiz kağıt örneğin saman teksir kağıdı kullanın.
İnce Bir Örtü – geceleri kafesin üstünü örtmek için.
Eve Getirmeden Önce Hazırlıklar
Araştırma – acil durumlarda muhabbet kuşunuzu kotrole götürebileceğiniz çevredeki veteriner poliklinklerini ve hayvan hastanelerini araştırın.
Kontrol – kuşunuzu eve getirdikten sonra veterinerinize kotrole götürebilirsiniz.
Temizlik – kafes de dahil tüm yeni ve eski aksesuarları yıkayın.
Düzenleme – muhabbet kuşunuzun duracağı odayı düzenleyin, kuşunuzu saldığınızda onun için tehlikeli olabilecek şeyleri ortadan kaldırın.
Stresten Arındırma – muhabbet kuşunun yeni bir ortama gelmesi kuşunuz için stresli bir durumdur bu yüzden stress unsurlarını ortadan kaldırmalısınız, örneğin klimayı kapatın, ortama alışana kadar onu kendi haline bırakın.
Yerleştirme – kafesi tüm aksesurları ile birlikte odadaki daimi yerine yerleştirin. Kafesi oyuncaklarla doldurmayın ki muhabbet kuşunuza rahatça dinlenebileceği bir alan bırakın.
Muhabbet Kuşunuzu Seçerken
Evcil hayvan mağazası / Üretici
• Evcil hayvan mağazası veya üreticinin ortamı temiz ve düzenli olmalı.
• Tüm muhabbet kuşları temiz su ve yemle besleniyor olmalı. (yosun tutmuş suluklar, kirli yem kapları olmamalı)
• Kümesdeki kuşları canlı, hareketli olmalı.
• Kümeste hiç hasta kuş bulunmamalı
Hastalık Belirtileri
• Kabarık tüyler
• Burun delikleri çevresindeki tüylerde bozukluk
• Uyuşukluk
• Kusma
• Denge sorunu
• Kanat ve kuruk tüylerinde eksiklik
• Gözler, cere, gaga ve ayaklarda pullanmalar
• Poposuna yapışık dışkı
Sağlıklı Muhabbet Kuşu
Sağlıklı ve Canlı – muhabbet kuşunuzu seçerlen dikkat etmeniz gereken en önemli factor budur.
Sağlıklı Muhabbet Kuşu:
• Canlı, oyuncu ve kümesteki diğer kuşlarla iletişim halindedir
• Ağırlığı iyi olmalı (elinize aldığınızda göğüs kemiğinin her iki tarafı da dolgun olmalı)
• Temiz ve parlak gözleri olmalı
• Yukarıdaki listedeki hastalık belirtilerinden hiç birini taşımamalı
Yaş – eğer evcilleştirmek istiyorsanız 4 aylıktan daha küçük bir muhabbet kuşu seçin.
4 aylık veya daha küçük muhabbet kuşu:
• Normal mutasyonlarda koyu siyah gözler
• Normal mutasyonlarda yine kafada çizgiler
Karakter – muhabbet kuşlarını seyredin ve onlarla iletişim kurmaya çalışın.
Arzu edilen karakter özellikleri:
• Meraklı
• Oyuncu
• Evcilleştirilebilir , parmağınıza aldığınızda orada bir sure kalıyor olmalı.
Renk seçimi – size bağlı.
İç Organları
1. Hava Delikleri 2. Göğüs hava torbacıkları
3. Yemek borusu 4. Kursak (Taşlık)
5. Bezli Mide 6. Yürek
7. Çiğneme midesi 8. Ciğer
9. Bağırsak 10. Karın hava torbacıkları
11. Akciğer 12. Yumurtalık
13. Böbrek 14.Yumurta Kanalı
15. Dışkılık(Anüs) 16. Sidik kanalı
17. Kör bağırsak
Beslenme
Protein Nedir ?
Proteinler aslında; karbon, hidrojen, oksijen, azotun, diğer eser elementlerin bileşimi ve peptit bağlarının uzun zincirine bağlanan amino asitlerin farklı bir kombinasyonudur. 22 farklı amino asiti vardır, bunların 12 si bir muhabbet kuşunun hücrelerinde yapılabilmektedir. Safra ve idrar dışındaki vücut dokuları ve sıvıları protein içerirler. Bununla birlikte, protein içindeki farklı amino asit bileşenlerinden dolayı, bir dokuda çok fazla, diğer doku veya sıvılarda farklı oranlarda bulunabilir.
Bütün amino asitlerin yeterli düzeylerini içerenler "Tam" veya "Yüksek kalite" proteinler olarak değerlendirilir, oysa bir veya daha çok amino asidin eksik olduğu proteinler de "Eksik", "Düşük kalite" veya "Sınırlı" proteinler olarak adlandırılır. Başka bir deyişle, protein kalitesi; bir muhabbet kuşunun bu amino asitler için ihtiyacına göre orantılı olarak miktara ve amino asitlerin oranına göre belirlenir.
Neden Önemlidir ?
Vücuttaki proteinler sürekli olarak yapılmakta ve parçalanmaktadır. Bir muhabbet kuşunun, bazı amino asitleri diğer amino asitlerle sentezle birleştirebilmesi sözkonusu ise, bunu yapması için birkaç "Zorunlu" amino asit, arginin, lizine, metiyonin, triptofan, histidin, lösin, fenilalanin, treonin, valin ve glisin mevcut olmalıdır. Bu 10 gerekli amino asitin tek kaynağı diyettir. Vücut, bu amino asitleri daha uzun dönemde kullanmak amacıyla depolamadığı gibi (birkaç saat içinde artık olarak böbrekten geçirilir), onların , diğer-gerekli olmayan amino asitler sentez oluşumu için sistemde ortaya çıktıklarında, hazır olmaları gereklidir. Buna ek olarak, eğer, diyet tarafından sağlanan yeterli enerji yoksa, bu gerekli amino asitler, sentez yerine enerji ihtiyacı için kullanılırlar.
Genelde, hayvansal proteinlerin; sebze kaynaklı proteinlerde yetersiz ve eksik olarak (ihtiyaç duyulan amino asitlerin biri veya daha çoğundan) düşünülürken, "Yüksek kalite" proteinler olarak değerlendirilirler. Örneğin, baklagillerin amino asit gücü, lizin ve izolösin olurken, zayıf yönleri sınırlı triptofan ve metiyonindir. Diğer sebzelerin, triptofan ve lösinleri kuvvetlerdir, zayıf yönleri izolösin ve metiyonindir. Kuşlarımızın belirli amino asit ihtiyaçlarının tümünü bilmememize rağmen, ciddi amino asit eksikliklerini ve/veya sınırdaki amino asit eksiklik nedenlerini anlayabiliriz:
* Zayıf tüy gelişimi.
* Gelişim yetersizliği.
* Yumurta boyutunda azalma.
* Siyah-renkli tüylerde melanin pigmenti eksikliği.
* Bakteriyel, virütik ve mantar hastalıklarına karşı hassasiyet artışı.
* Üremede başarı azalması.
* Vücut yağı artışı.
* Yüksek ölüm oranı.
Buna ek olarak, kaçınılmaz yaşam döngüsü içinde, "yüksek kalite" protein girişi için gereksinimlerin arttığının bilincindeyiz.
Enerji ve Protein Arasındaki İlişki Nedir ?
Enerji; aktivite, vücut kütlesi ve sıcaklıkla doğrudan bağıntılı olduğundan, diyette yüzde bakımından ifade edilmesi zor olan önemli bir beslenme gereksinimidir. Buna ek olarak; metabolik enerji (ME), beslemenin düzenlemesi, kuşun yaşlanması, sağlık, stres, genetik ve hatta kuşun kendisinden kaynaklanan yapı veya yaşam çizgisi nedenleriyle değişkenlik gösterebilir. Buna rağmen genellikle, muhabbet kuşları gibi küçük kuşların, daha büyük kuşlara oranla, ağırlıklarının gramı başına daha yüksek bir enerjin yüzdesine ihtiyaç duydukları söylenmektedir. Örneğin, bilgisayar tahminlerine göre, bir muhabbet kuşunun (40 gram) orta düzeydeki bir aktivitedeki enerji gereksinimi temel alındığında günlük 41 ME kcal’dir yani 41000 ME kaloridir (1 kcal= 1000 kalori). 100 gramlık bir Cockatiel'in günlük 58 ME kcal. ve bir Konur (200 gram) içinse sadece 82 ME kcal'i gereklidir.
Büyümekte olan kuşlar daha çok vücut hücresi oluşturmak ve dişi kuşlar da yumurta üretimi için, erişkin kuşların gelişim için harcadıklarından daha çok enerjiye ihtiyaç duyarlar. Gelişim, kuşların temel metabolik oranlarının bir ölçümüdür ve biyokimyasal beden kompozisyonlarının artış ya da azalışı ile değil, aynı kalması ile tanımlanır.
Kuşlar, yüksek vücut sıcaklıklarından dolayı, vücut ağırlıklarına göre memelilerden daha çok enerjiye gereksinim duyarlar. Hava sıcaklıkları düştüğünde, bir muhabbet kuşunun vücut ısısı 40.5 hatta 42.5 C dereceye ulaştığından enerji ihtiyacı çok artar. Sonuç olarak, enerji tüketimi = zengin yiyecek artışı. Hava ısındığında, vücut ısısının dengelenmesi için gitgide daha az enerjiye ihtiyaç duyulur, bundan dolayı enerji düzey zengin yiyecek girişi azalacaktır.
Enerji; karbonhidratlar, lipitler (yağlar) ve bir ölçüye kadar proteinler ile sağlanır. Bunlardan, yağlar ile sağlanan metabolik enerji daha çok verimli bir şekilde büyüme için kullanılır ve semirme ise karbonhidratlar ile sağlanır. Eğer, beslenmede yeterli karbonhidratlar veya lipitler yoksa, kuşun vücudu, enerji ihtiyacını karşılamak için gerekli amino asitlerden faydalanacaktır. Yine de, ME, karbonhidratlardan daha az verimli şekilde kullanılan proteinler ile desteklenir.
Karbonhidratlar ve yağlarca yüksek olan tohumlar, enerji için mükemmel bir kaynaktır. Tohumlar; bu enerjiyi sağlarken, protein çok düşükse ve gerekli amino asitlerin birkaçından yetersizse bir problem ortaya çıkabilir. Protein oranına göre enerjinin dengesiz olması nedeniyle, tohumu yiyen bir muhabbet kuşu çabuk bir şekilde protein ihtiyacını değil ama enerji ihtiyacını karşılar. Bunu dengelemek, yeterli düzeyde protein girişini sağlamak için bir muhabbet kuşu, enerji (tohum) girişini artıracaktır. Muhabbet kuşlarının ya tamamen tohumlarla beslenen ya da değişken protein içerikli kapsamlı lapalarla beslenen gruplarında yapılan gerçek bir araştırma projesi grafikle gösterilmiştir. Lapa diyetlerindeki muhabbet kuşları ortalamada her gün vücut ağırlığının %25 inin altında tüketirken, tohum diyetindeki kuşlar önemli şekilde daha çok tüketmişlerdir. Bu ikinci gruba giren kuşlar için protein düzeyi, daha yeterli bir düzeye ulaşırken, daha az tüketmişlerdir.
Tohumlar iki kategoride sınıflandırılır:Yağlı tohumları ve nişastalı tohumları. Her iki tip tohumlar; karbonhidrat, lipit ve daha az düzeyde protein sağlar. Karabuğday, tahıllar ve ot tohumlarını kapsayan nişasta tohumları; akdarı, kanaryaotu, buğday, yulaf, pirinç, milo ve mısırdır. Nişasta, diyette bulunan karbonhidratın en çok kullanılan formudur. İkinci bir karbonhidrat, selüloz, enerji vermeye uygun olmamasına rağmen, yiyeceğin sindirim sistemi içindeki normal hareketini sağladığı için muhabbet kuşlarının diyetinde eşit önemdedir. Bir muhabbet kuşu diyeti içeriğinde önerilen ham lif (selüloz) oranı % 7 ‘dir.
Genelde; akdarı gibi nişasta tohumları, yağlı tohumlara göre daha az ve daha kalitesiz protein içerirler. Bu gruptan; buğday, gerekli amino asit olan lösinde yetersizdir. Mısır, triptofandan yetersizdir, akdarı az miktarda triptofan, daldarı az miktarda arginin içerir. Kanarya yeminin proteince zengin olduğuna genelde inanılmasına rağmen, lizin ve metiyoninde yetersizdir. Tahıllarda lösin ve izolösin eksikliği, mısırda triptofan yetersizliği vardır.
Yağ tohumları; kolza, keten, nijer, haşhaş, ayçiçeği, kenevir, susam, ve yerfıstığıdır. Onlar enerji desteklemeye katkı olarak gerekli yağ asitlerini, linoleik, linolenik ve araşidonik sağlarlar. Diyette yağ asitlerinin yokluğu aşağıdaki durumlara neden olur:
* Yumurta boyutunda azalma.
* Zayıf tüy gelişimi.
* Kuluçkada azalma.
* Toplam gelişmede bozulma.
* Düzensiz, bozuk tüy yapısı.
* Karaciğerde yağ birikimi.
Muhabbet kuşları kısaca mubişler (ya da Amerikan halkdilinde Paraketler), harika, uyum sağlayan, eğlenceli, yıllarca sevilen bir arkadaş olan küçük papağanlardır. Maalesef, onlar aynı zamanda, kendileri için en iyi olan besinleri yemeyi reddeden, bodur küçük adamlardır. Avustralya'ya özgü olarak çok büyük sürüler halinde kilometrelerce seyahat ederler, belirli aralıklarla tohum ve filizlerin tüketimi için sıklıkla yere inerler. Doğadaki muhabbet kuşları, bu yolculuklarına katlanırlar ve tüm kalorilere ihtiyaç duyarlar.
Evlerimizde, muhabbet kuşları doymaz yiyicilerdir ama onların besinleri verimli kullanımı sınırlandırılmıştır. Çoğunlukla hareketsiz yaşam tarzları, onları aşırı şişmanlık için aday yapar. Ayrıca; onlar, karaciğer yağlanmasına ve pek çok tümöre eğilimlidir. Bu bileşim, çoğunlukla kronik sağlık problemleri ve belirgin şekilde kısalan yaşam süreleriyle sonuçlanır. Popüler evcil hayvan olmalarına rağmen, onlar çoğunlukla ucuz, değiştirilebilir veya "gözden çıkarılabilir" kuşlar olarak görülürler, ihtiyaç duydukları ve hak ettikleri tıbbi özen , saygı ve diyetten de mahrum bırakılırlar. Benim dünya görüşüm, her kuş, boyut veya fiyatına bakılmaksızın, yaşamı sever ve bizim için gezegenimizi aydınlatırlar ve biz onların bakıcıları olarak, mümkün olan en iyi özeni göstermekle yükümlüyüz. Uygun koşullardaki muhabbet kuşu bakımı, 15-20 yıl olması gerekirken, çoğunlukla 5-10 yıl olarak karşımıza çıkan bir hayat süresini ifade eder. Çok güzel bir söz duymuştum; biz, çoğu kez onları fazla besleyerek "Sevecenlikle öldürüyoruz". Onların ihtiyaç duyduğu bütün her şeyin neler olduğunu öğrenmek ve tamamen küçücük dozlarda vermek zorundayız. Tombul bir muhabbet kuşuyla uğraşıyorsanız, bazı önerilerde bulunulacaktır.
Yiyecek Çeşitleri
Daha büyük papağan türlerinden farklı olarak, muhabbet kuşları gerçekten çoğunlukla doğal ortamda da tohumlarla beslenirler, bundan dolayı bazı tohumları her gün vermek uygun hatta zorunludur. Uygun olan miktar ise gün başına 1 çay kaşığı ve 1 yemek kaşığı arasındadır, bu da vücut boyutuna, aktivitelerine ve bireysel metabolizmasına göre uygulanması gereken değişikliktendir. Kuşunuzu, satılan iyi marka bir muhabbet kuşu tohumu karışımıyla besleyebilirsin veya bazen daldarı verebilirsiniz ama her ikisini aynı günde değil, bir gün biri diğer gün öteki şeklinde. Daldarı, daha doğal ortamda hissetmelerine izin verir ve bir tohum için göreli olarak düşük yağ, yüksek protein içerir.
Porsiyonlar
Vereceğiniz herhangi bir şeyin asla, kuşun başından daha büyük olmamasını unutmayınız. Diğer bir deyişle, bir muhabbet kuşuna üzüm verdiğinizde, 1/2 üzüm fazla, 2 veya 3 üzüm çok fazladır! Tohumlarda, kesinlikle kabın 2/ 3 ünü doldurmayın! Çoğunlukla "Çimdikler" ve "Hafif Dokunuşlar" halinde servis yapılmalıdır.
Bir porsiyon, bununla birlikte, bir tutam civarındadır — bir muhabbet kuşu için toplam gıda anlamında olmamak üzere! Ben; yalnızca haftada bir iki kez, beslenmesine biraz organik tohum karıştırırım. Küçük kuşlar, diyetlerinde tohumlara çok fazla yer verilirse, karaciğer, böbrek ve gut hastalıklarına daha çok yakalanmaktadırlar, bundan dolayı, yalnızca diğer gıdalara kıyasla % 5-10 oranında yer veririm. Normal ağırlıktaki muhabbet kuşlarım için her gün organik Amber’in Kıtalararası Mutfağı’ndan (benim hazırladığım pişmiş yiyecek) 1 çay kaşığı veririm, daha tombul olanlar için ise her iki günde bir.
Bununla birlikte, çok çeşitli ve iyi kesilmiş sebze de karıştırırım. Aslında, bir muhabbet kuşunun günlük diyetinde en önemli öge, günlük payların en büyük yüzdesi olarak sebze ile beslenmektir. Öncelikle her tipteki koyu yapraklı yeşil sebzeleri bolca kullanın — pazı, pancar, havuç ve turp yaprağı, kıvırcık lahana, karahindiba, ıspanak, hardal, kişniş, maydanoz (!) vb. Kafes tellerine veya tavan kısmına tutturulabilir. Çiğ veya haşlanmış brokoli verilebilir— muhabbet kuşları, tellere asılan minik çiçekçikleri de severler. Sonra; koyu portakal ve renkli sebzeler verilebilir — havuç, tatlı patates, balkabağı, pancar, sarı şalgam, jalapeno biberi (!) vb. doğranarak bir kapta verilebilir. Biberler hariç diğerleri, maksimum beta karoten sağlamak için en iyi pişirilen gıdalardandır. Birçok tohumun filizleri çoğunlukla sevilirler. Meyve, ölçülü şekilde, bir ilave olarak bir ya da iki günde bir verilebilir — papaya, mango, kivi, kavun, küçük yumuşak meyveler, armut, elma ve çekirdekli meyveleri deneyebilirsiniz.
Diyet Dönüşümü
İdeal ortamlarda bebek muhabbet kuşları, sütten kesilerek geniş bir diyete geçeceklerdir, bütün yukarıdaki bahsedilen yiyecekleri ve kolayca verebileceğiniz her şeyi yiyeceklerdir. Ama gerçek dünyada, çoğu, (ucuz ve kolay olduğundan) sütten kesildiklerinde tohumlarla beslenirler ve eğer bir erişkin kuş bakıyorsanız muhtemelen müzmin bir tohum tiryakisidir ve inatçı bir şekilde bütün bu yeni sağlıklı gıdaları görmezlikten gelecektir. Muhabbet kuşları, en inatçı yiyicilerin arasındadır — cockatiels, amazonlar ve Avustralya papağanları daha az derecede inatçıdırlar. Herhangi bir kuşu, doğru yemeye alıştırmazsanız, yiyeceğin ne olduğunu, tohum dışında ne yapacağını bilmediğinden kesinlikle açlıktan ölebilir. Kuşlarımıza değişik zamanlarda değişik besinler sunarak, onların seçme huylarını en aza indirgemek için aşamalı olarak yeni bir yemek rehberi hazırlanmalıdır.
Kafesinde tohumla beslenen inatçı bir muhabbet kuşu, her zaman 3-4 saat için çıkarılan tohum yemliklerinden sonra verilen yeni sağlıklı besinleri daima yiyeceklerdir. Üstüne biraz tohum serperek veya onun çok beğendiği bir şeyi mesela mısır ve bezelye kullanarak rüşvet verebilirsiniz. Yeni yiyecekleri elinizle veya sürüdeki/yanındaki diğer bireyler yemek yedikleri zaman onu cesaretlendirmek için teklif edebilirsiniz. Son olarak, bu tür gıdaları birkaç gün bırakmayın, gerekirse tazeleyerek tekrar tekrar verin — kuşlar çoğunlukla yeni bir yiyeceği denemek için yeteri kadar rahatlamadan, alışmadan önce sürekli görmek zorundadırlar. Herhangi bir nemli veya taze yiyeceği, ekşimemeleri, bozulmamaları ve bakteri kaynağı olmamaları için 3-4 saatten sonra kesinlikle çıkarın. Muhabbet kuşu diyet dönüşümü, ayları kapsayan bir süreçtir, kesinlikle günler içinde veya bazı kuşlar için haftalar içinde gerçekleşeblecek bir şey değildir. Birçok muhabbet kuşu, kaplarla verilmeden önce, kafes tellerine veya meyvelik/sebzeliklere asılan bir parça ürünü gagalayayıp denemeye daha yatkındırlar. Yaratıcı olun ve hepsinden çok “sabırlı”.
Ağırlıklar
Muhabbet kuşunuzun sağlıklı bir ağırlığa sahip olup olmadığından emin olmanın tek yolu onu tartmaktır! Basittir. İdeal ağırlık, vücut boyutu da temel olarak alındığında çoğunlukla 32-38 gram arası, ortalama 35 gramdır. İngilizce muhabbet kuşları 45 gram veya üzeri olacaktır. Muntazaman, ilk başlarda haftalık ölçüm daha iyi olmasına rağmen en az aylık olarak ölçüm yapın. Minik bebekler, hasta kuşların beslenmelerinin takibi için ise her gün kontrol etmek hedeflenmelidir. En sağlıklı sonuçlar için, kursakları boşken sabahları tartın. 3-4 gramlık farklar tehlike bölgesinde olduğunu düşünmemizi gerektirmesine rağmen %10 luk herhangi bir artış veya kayıp çok daha önemlidir. Bir artış, tohumları azaltma gerekliliği anlamı taşıyacaktır (veya dişi ise yumurta yapacak olabilir). Ağırlığı azalmış ise, özellikle ani gerçekleşmişse, böbrek problemlerini, şeker hastalığını ya da diyetin çok katı olduğunu ifade edebilir. Bu durumda veteriner hekime danışın.
Onu tartarak muhabbet kuşunuzun ideal kişisel hedefini belirleyin, onun boyutu ve beden yapısı için hangi ağırlığın en iyi olduğunu kararlaştırmak için omurgasına ve göğsüne dokunarak muayene edin. Eğer omurgası/göğüs kemiği tam olarak bir bıçak sırtı gibi hissediliyorsa, o, fazla zayıftır. Eğer onun göğsü belirgin ve çok fazla şişkin görünüyorsa kesinlikle fazla kiloludur (Çevirenin notu: Kesinlikle tümör, kist gibi oluşumlarla karıştırılmamalı, bu oluşumlar gözardı edilmemelidir). Muhabbet kuşları için zayıf kategoride olmak daha iyidir. Planlanan herhangi bir kilo verdirme uygulaması, var olan karaciğer yağlanmasını ve karaciğerin zarar görmesini yavaşça azaltacaktır.
Egzersiz
Güvenli bir ortamınız varsa, muhabbet kuşunuzun uçmasına izin vermeniz dünyada en iyi alıştırmadır! Benim muhabbet kuşlarım, her gün 3-5 saat özel odamızda serbest uçuş için dışarıdadırlar. Onların, zeminden itibaren çeşitli oyun parklarına tırmanmak için bir sürü uzun merdivenleri var. Ben mümkün olduğu kadar ileri geri sık sık uçmaları için onları teşvik ederim. Bizim kurtardıklarımızdan biri olan “Francis”, bize 65 gram olarak geldi ve zeminden kalkamazdı. Şimdi Francis , soluk soluğa kalmadan ve yorulmadan odanın bir ucundan diğer ucuna 6-8 kez uçabiliyor. Eğer güvenli bir ortamınız yoksa, ipler ve merdivenlere tırmanması için cesaretlendirin, zeminde bir topu takip ettirebilir, bir elastik halatta sallandırabilir ve diğer faaliyetlerde bulundurabilirsinz. Parmağınızda veya bir dal üzerinde muhabbet kuşunuzu tutun ve yavaşça yukarı aşağı oynatarak kanat çırpması için cesaretlendirin. Kafesler, oyuncaklarına ulaşarak hareket etmesine teşvik edecek kadar büyük ve donanımlı olmalıdır.
Ek
Avustralya kuşlarının iyota daha çok ihtiyaçları vardır ve guatr olabilirler. Ben, bir kap içinde serbestçe kullanabileceği yosun parçaları veya tozu veriyorum ve ayrıca haftada 3 kez civarında pişmiş mutfak ürünlerinden bir çimdik kadar ekliyorum. Karaciğer problemlerine eğilimli olmalarından dolayı, bütün muhabbet kuşlarım için bir koruyucu olarak süt devedikeni kullanıyorum. Bu ot, yeniden yapılanmaya yardım eder ve karaciğeri yeniler. Tüm kuşlarım, 5-6 organik süt devedikeni tohumunu her gün alırlar. Diğer yandan, fazla kilolu veya bilinen karaciğer hastalığı olanlara, süt devedikeni eriyiği veriyorum (tercihen gliserit veya düşük alkollü formüller). Ben onların arıtılmış sularına, 1 fincan suya 10 damla eriyiğik oranında ekliyorum. Özel olarak hazırladığım “kurutulmuş yeşillik ve ot karışımı” yemeleri için tedavilerde kullandığım yem kaplarına bir çimdik kadar koyuyorum. O, bir düzine kadar eser element (beta karoten, kalsiyum, ve diğer mineraller) içeren, bağışıklık, sindirim ve canlılığa yardım eden organik bitki karışımdır.
Muhabbet Kuşlarında Altı Çizilmesi Gereken
Özel küçük dostlarınıza; pek çok kuşun içine düştüğü tombul muhabbet kuşu sendromundan kaçınmak için nasıl daha uzun ve sağlıklı yaşam, mutluluk verebileceğinize dair plan yaparak biraz daha fazla zaman ve sevgi verin. Dostlarınızla dolu dolu keyfini çıkarın yaşamın!
Tohumlar, tahıllar ve meyve,sebze, otlar gibi diğer taze gıdaların yanısıra, muhabbet kuşları için sağlıklı olan bazı diğer yiyecek çeşitleri de vardır. Ayrıca, petshoplar, kuşun sağlığına yönelik pahalı veya ucuz, sıvı, toz, taneli biçimlerde pek çok ek gıda çeşidi de sunarlar.
Böyle ilavelerle muhabbet kuşu beslemenin mantıklı veya zorunlu olup olmadığı, genelde her olaya bağlı olarak değişecektir.
Burada; ek besinler ve yemelerine izin verilebilecek diğer şeyler hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
Fırın/Pastane Ürünleri
Fırın ürünleri arasında muhabbet kuşlarının çoğunun beğendiği çeşitler bulunmaktadır. Onlar, galeta ve gevrek ekmek kemirmeyi severler. Aynı zamanda taze ve kuru sandviç ekmeklerinden de hoşlanırlar. Tabii ki, ölçülü bir şekilde verilmek kaydıyla!
Özellikle, muhabbet kuşları üretimde iken, fırın ürünleri ile kuşları beslemek iyi bir fikir değildir. Ana baba muhabbet kuşları, kısa sürede kursaklarını dolduran bu ürünlerden çok fazla yerler. Sonra her zaman aç olan yavrularına verirler. Fırın ürünleri ile yavrularını beslemek ebeveynler için kolaydır, yavruların kursakları da kısa sürede dolacaktır. Ama ekmek ve diğer fırın ürünleri yeteri kadar mineral ve vitamin içermezler, bundan dolayı çok fazla fırın ürünü ile beslemek eksiklik bulgularının ortaya çıkmasına neden olacaktır. Birçok yavru, bu yüzden ölür!
Haşlanmış Pirinç
Muhabbet kuşları ve diğer kuş türleri için haşlanmış pirinç, protein kaynağı olduğundan sindirilmesi zevkli ve kolaydır. Asla tuzlanmamalıdır, çünkü tuz, bir kuşun organizmasında ciddi zararlara sebep olabilir! Bir dahaki sefere pirinci haşlarken, tuz koymadan yapabilirsiniz, tabağınızda iken kendiniz için ekleyebilirsiniz. Tuzsuz haşlayıp, evcil kuşunuza küçük pirinç taneleri verebilirsiniz.
Servis yapmadan önce pirinci yıkamak da tanelerin birbirine kuvvetli şekilde yapışmaması için önemlidir. Muhabbet kuşları genellikle, yapışkan gıdalardan hoşlanmazlar ama haşlanmış pirinci bir kez tattıktan sonra seveceklerdir.
Pirinç her zaman ekstra bir yiyecek olarak verilmelidir. Asla üretimdeki/kuluçkadaki muhabbet kuşlarına haşlanmış pirinç vermeyin. Bu durumda ebeveynler, yavrularını küçük parçalarla beslenmek yerine büyük pirinç taneleriyle kursaklarını dolduracaklar, sonuç olarak da, açlıktan ölmelerine veya mineral ve vitamin eksikliğine neden olacaklardır. Asla, onları tehlikeye atmamalısınız!
Süt Ürünleri
Süt ürünlerinin çoğu, çok fazla yağ içerdiklerinden muhabbet kuşları için uygun değildir. Peynirin birçok türü, krema, konsantre ve diğer yağlı süt ürünleri bu yüzden evcilinizin günlük diyetinin parçası olmamalıdır. Az miktardaki yağ içeriği nedeniyle yağsız lor peyniri, muhabbet kuşları için ekstra yiyecek olarak uygundur. Kuşların çoğu, arada damak tatlarında ve yediklerinin kıvamında değişikliğe ihtiyaç duyarlar. Lor/çökelek peyniri, birçok evcil kuş tarafından yüksek ölçüde sevilen sağlıklı bir abur cuburdur.
Süt ürünlerinin, muhabbet kuşu menüsünden ayrı tutulmasının başka bir nedeni de vardır: Laktoz içerirler. Şekerin bu türü kuşlar tarafından sindirilemez. Bağırsaklarında, laktozun parçalara ayrılmasından sorumlu olan bir enzim yoktur. Çok fazla laktoz ağır ishale yol açar. Bu bakımdan, lor peyniri, herhangi bir endişe olmadan az miktarda verilebilir. Kuşların çoğu, bu peynirle, ishale neden olacak ölçülerdeki laktozu yememiş olacaklardır.
Peynir hakkında bir bilgi burada gözden kaçırılmamalıdır. Peynirin bazı türleri çok yağsızdır. Eğer evcil dostunuz, peynirinizden çok az tatmak isterse lütfen onun isteğine izin verin. Sadece ve sadece kuş ara sıra bir gaga peynire yerse onun sağlığına zarar vermeyecektir.
Peynirle beslenmesinden sonra yeteri kadar içme suyu sağlamak önemlidir. Peynirdeki tuz muhabbet kuşlarını susuz bırakır.
Dekstroz
Muhabbet kuşularının günlük diyetinde dekstroz, hasta kuşları kuvvetlendirmek için önemli bir ilave olması dışında rol oynamaz. Aynı zamanda ağır tüy dökümünde olan kuşlar da güçlü yiyecek ilavelerine ihtiyaç duyarlar.
Dekstroz vermenin en iyi yolu, içme suyunda onu eritmektir. Yaklaşık 100 ml suyu için yarım çay kaşığı konulur. Lütfen her gün suluklarını temizlemeyi unutmayın çünkü dekstroz suluk yüzeyinde yapışkan bir tabaka bırakmaktadır. Bu tabaka, patojenik mikroplar için mükemmel bir ortamdır!
Bir çift muhabbet kuşu veya salmadaki kuşlarınız için içme suyuna dekstroz ekleyebilirsin, tek olan kuşlar da gerçekten ihtiyaç duysa bile. Bu şeker, fazla miktarda olmamak ve tabii ki birkaç günlük süreyi aşmamak kaydıyla verildiğinde sağlıklı kuşlara zarar vermeyecektir.
Yumurta
Yumurta sarısı birçok proteini içerdiğinden kuşların sağlığı için yararlıdır. Çok kaynatın ve bir çatalla ezin, filizlendirilmiş tohumlarla karıştırarak da verebilirsiniz. Bazı muhabbet kuşlarının bu olağandışı yiyeceği bir anda kabul etmesini sağlayabilmek için bu şeklide verirseniz yumurtayı gagalamaktan hoşlanırlar. Kuşların çoğu, kurumuş yumurta sarısından hoşlanmaz, bunun için her zaman taze olarak ve iki saat civarında vermeye çalışmalısınız.
Özellikle yaz aylarında, yiyeceğin alışılagelmiş temizliğini sağlamak önemlidir. Yumurta sarısı, sıcak mevsimlerde çabucak bayatlar ve ciddi sağlık problemlerine, ishal veya kusmaya sebep olabilir! En büyük tehlike, sadece, muhabbet kuşu sürülerinde meydana gelmeyen salmonella olarak bilinen bir hastalıktır. İnsanlar da eğer yumurtalar, uygun şekilde saklanmamış ve yanlış hazırlanmışsa kendilerine de bulaşma tehlikesi altındadırlar.
Yumurta İçeren Gıdalar
Birkaç firma, muhabbet kuşları için yumurta içeren besinler üretmişlerdir. Bu besinler, kuşlar için yüksek kaliteli yardımcı bir yiyeceği temsil eder. Özellikle üreme döneminde, protein kaynağı olduğu için gereklidir. Hastalıklardan zayıflayan muhabbet kuşları, yumurta içeren besinler yardımıyla kuvvetlerini tekrar kazanırlar. Onun kıvamı ve tadı yüzünden, bazı kuşlar asla bu besinlere dokunmayacak, diğerleri ise yemeleri için alışma süresine ihtiyaç duyacaklardır. Eğer kuşlarınız, başta onu beğenmezlerse, sadece sabırlı olun ve onlara vermeye devam edin.
Vermeden önce hafifçe ıslatırsanız kuşlarınız daha az çekinebilirler. Bazı muhabbet kuşları, en azından başlangıçta onu kuru tercih edebilirler. Yumurtalı ürünlere yavaşça alıştırmak için üzerinde biraz filizlendirilmiş tohumlar da serpebilirsiniz. Ayrıca ilk önce yumurtalı krakerleri de deneyebilirsiniz.
Çevirenin Notu: Site kütüphanemizde, denenmiş, sağlıklı yumurta maması tarifimizi bulabilirsiniz.
Böcekler
Muhabbet kuşları genelde tahıl ve tohumlarla beslenen kuş grubuna dahildirler. Onlara uygun günlük diyetin içinde, böceklerin düzenli tüketimi yer almamaktadır. Buna rağmen, bazı muhabbet kuşu besleyicileri ve bakıcılar, böceklerin, kuşları için alternatif ve ekstra bir abur cubur olduğunu önerebilirler. Bir besleyiciye göre, karınca larvaları, bir sürü protein içerdiklerinden muhabbet kuşları tarafından kolayca beğenilir. Bazı kuşlar ise onlara verdiğinizde görmezlikten gelirler.
Karınca yumurtası vermek istediğinizde, derin dondurucuda satılanlardan alabilir veya doğadan onları kendiniz toplayabilirsiniz — ama çok az miktarda verilmelidir! Birçok ülkede, karıncalar yasal koruma altındadır, türleri tehlikededir. Asla o karıncaların larvalarını toplamayın! Almanya'da, örneğin Avrupa kırmızı ağaç karıncası (Formika polyctena) nadir ve korunan bir tür olduğundan toplamak yasaklanmıştır. Ülkenizdeki koruma altına alınmış türler hakkında bilgi edinin!
Yalnızca birkaç larva alın, onlardan çok fazla toplayarak tüm karınca topluluğunu tehlikeye atmayın! Muhabbet kuşlarının çoğu sadece birkaç larva yer, bundan dolayı kuşlarınız sürü halinde ise kuş başına beş yumurta düşecek şekilde toplamak yeterlidir. Muhabbet kuşları gerçekten günlük diyetlerinde karınca larvalarına ihtiyaç duymaz, bu onlar için fazla lükstür. Muhabbet kuşlarının gerçekten ihtiyacı olmadığı bir şey için bir karınca topluluğunu tehlikeye atmak sorumsuzluk olacaktır!
Bazı kuşlar yaprak bitlerini gagalamayı severler. Onların tercih edecekleri yeme şekillerinden biri, parmağınızdan küçücük böcekleri toplamak olacaktır. Yaz mevsiminde, mesela gül ve devedikeni gibi bitkilerde bir sürü yaprak biti bulabilirsiniz. Siyah renkli bitleri beğenmeyen kuşlar da görülmüştür. Bu böcekleri beğenip beğenmeyecekleri, kesinlikle kişisel zevklerine kalmıştır, bundan dolayı, her zaman farklı türleri vermeyi deneyebilirsiniz.
Kuşunuzu, küçük bir örümceği veya uçan bir böceği yerken bulursanız şaşırmayın veya mideniz bulanmasın. Doğal ortamlarında muhabbet kuşları arada böcek yerler. Yazarın dişi kuşu Rhea, küçük örümcek, uzun bacaklı örümcek ve çayırsineği yakalamakta çok ustadır. Ayrıca, düşüncesiz küçük sinekler de bu becerikli dişi avcıdan korkmak zorundadırlar. Rhea tavanda yürüyen örümcekleri de yakalamış, hiçbir böcek şimdiye kadar ondan kurtulamamıştır! Ancak yazarımız diğer tüm kuşları içinde bu şekilde böcek yakalayanına, Rhea kadar böcek sevene de rastlamamıştır. Anlaşılan, böcek tutkusuyla Rhea, muhabbet kuşları arasında nadir bir istisnadır.
Vitamin İlaveleri
Muhabbet kuşlarının türlerine uygun olarak beslenmesi , vitaminler, amino asitler ve minerallerle desteklenmesini gerektirir. Bir muhabbet kuşunun günlük diyeti bu yüzden, tahıl, tohum, taze yiyecek ve tamamlayıcı tozlar veya sıvıları içermelidir. Bu ürünler, kuş veya evcil hayvan beslenmesinde uzmanlaşmış firmalarca piyasaya sürülürler.
Eğer kuşlar, her gün çok sayıda farklı taze yiyecek alıyorlarsa, genellikle, sağlıklı kalmaları için ilavelere ihtiyaç duymazlar. Ama ciddi bir hastalık sonrası iyileşme döneminde veya tüy dökümünde ise vitamin ilaveleri veya mineral tozları verilerek onların kuvvetlendirilmesi önerilir. Veteriner hekiminiz şüphesiz, bu başlık altında verilen bilgilerle ilgili sorularınızda size yardım edecektir. Her olay farklıdır, her kuş, özeldir, bundan dolayı burada önerilenleri genellemek mümkün değildir.
Kuşlarınızın ilaç dolabında bitki çaylarının bazı türlerinin bulundurulması önerilmektedir. Bitki çayları; pek çok hastalığın iyileşmesini desteklemek amacıyla sizin için çok önemli olabilir. Bitki çayları aynı zamanda zayıflama halinde de yardım edebilir. Bu bölümde bitki çaylarının en önemli türlerini bulabilirsiniz. Evde az miktarda bulundurulmaları, kuşunuzun ani hastalanması durumunda hazırlayabilmeniz için yararlıdır.
Çayın Etkisi
Hasta kuşa, sade içme suyu yerine bitki çayı türlerinden vermek istemeniz halinde, lütfen, çayı fazla kaynatmayınız. Ve tabii ona vermeden önce ısısının oda sıcaklığına düşmesini beklemelisiniz. Eğer poşet çay hazırlarsanız, pakette yazılı olan hazırlama talimatlarını izlemelisiniz. Bunu yaptıktan sonra, lütfen, çayı, yarım fincan saf su ile seyreltin. (Bu, hazırlama talimatlarına göre hazırlanan ölçüdeki çaya %50 oranında saf su ekleneceği anlamındadır).
Muhabbet Kuşları Çaylarını Nasıl Sever ?
Pek çok durumda, hasta kuşlar, iyileşmelerinin desteklenmesi için enerjiye ihtiyaç duyar. Eğer onlar fazla kiloluysa, bu kural, tamamen geçerli değildir. Böyle hallerde, bu paragrafı dikkate almayabilirsiniz. Çayı daha çok besleyici yapmak için dekstroz veya bal ekleyebilirsiniz. Hasta kafesinde ortak bir suluk kullanıyorsanız, dolu bir suluk için maksimum yarım çay kaşığı dekstroz (asla daha çok değil) kullanın. İçme suyuna karıştırılan dekstroz veya balın fazla yüksek dozu bir kuş için sağlıksız olacaktır.
Eğer kuş, böbrek hastalığı veya maya hastalığının herhangi bir türü nedeniyle rahatsız ise aşırı derecede dikkatli olmak zorundasınız. Koşullara göre, dekstroz veya bal, kuşun organları glikozu sindiremeyeceğinden ağır problemlere sebep olabilir. Bu yüzden hastalık daha da ilerleyebilir.Hekimle bu konu görüşülmelidir.
Şekerin herhangi bir türünün kuşa zarar verme endişesi yoksa, hem içme suyuna hem de çaya bazı vitamin ilaveleri yapabilirsiniz. Dozla ilgili olarak, lütfen paketindeki kullanım talimatlarını inceleyin ve uygulayın. Tabii ki veteriner hekimle herhangi bir yiyecek ilavesi uygulamasını görüşmek her zaman en iyi fikirdir. Birçok doktor, vitamin içeren özel ilaçlarla tedavi etmek istediklerinden kuşun içme suyu veya çayına ekleyeceğiniz besin/vitamin gibi katkılar aşırı doz tehlikesi yaratacaktır.
Lütfen not edin: Sıcak suya herhangi bir vitamin ilavesi yapmayınız, çünkü o, sağlığa yararlı etkin maddeyi yok edecektir ve yapılacak ilavenin etkisi olmayacaktır.
Anason Çayı
Kuşunuz kabızsa, sade içme suyu yerine anason çayı verebilirsiniz. Bu çayın, dikkate değer nitelikte sara hastalıklarına etkileri vardır ve böyle hoş olmayan durumlarda kuşlara yardım edebilir. Seçiminize göre, onun yerine (aşağıda) rezene çayı hatta anason ve rezene çayı karışımı verebilirsiniz.
Isırganotu Çayı
Isırganotu çayı, çok iyi zehir giderici etkiye sahiptir.Veteriner hekimin belirlediği zehirlenme tedavisinin iyileştirici etkilerini artırmak için kuşa verilebilir. Doğal tedavide, ısıranotu, zehir giderici olarak iyi bir ilaçtır ve böbrek problemlerinden (mesela hastalık) yakınan hastalarda temizleyici olarak kullanılır. Isırganotu aynı zamanda, içerdiği vitaminler yüzünden çok sağlıklı bir yem bitkisi olarak da kullanılabilir.
Rezene Çayı
Antikonvülsan (sara hastalıklarına) etkileri nedeniyle rezene çayına teşekkürler, kuş sahiplerinin ilaç dolabında ortak envanter olmalıdır.
Rezene çayı, kabızlık ve gazlara (bazı kuşlarda gaz olabilir) karşı ferahlık sağlar. Aynı zamanda; kuş, bir maya hastalığıyla (mantar, pamukçuk veya AGY GLS) uğraşırken kursak veya karın içinde çok fazla gaz üretiminin önlenmesine yardım edebilir. Rezene çayınız yoksa bir alternatif olarak anason çayı verebilirsiniz.
Papatya Çayı
En değerli tıbbi bitkilerden biri papatya çayıdır. Bu bitkinin çiçeklerinden yapılan çayın, iltihap önleyici etkileri var. Bu yüzden papatya çayı, bulaşıcı hastalıkların tedavisinde çok yararlıdır. Kuşunuz (bakınız ekşi kursak) kursak iltihabından, üşütme veya başka bir hastalıktan çekiyorsa, papatya çayı, hastanın rahatsızlıklarını hafifletebilir ve yeniden kısa sürede sağlığını kazanmasına yardımcı olabilir. Papatya çayıyla tedavi edilebilecek başka bir önemli rahatsızlık, hatalı beslenmeden oluşan ishaldir. Papatya çayı buharını soluma, üşütme ve diğer solunum sistemi hastalıklarında çok etkilidir. Ama herhangi bir aksi tesirden kaçınmak için papatya çayı vermeden önce herhangi bir durumda veteriner hekimle görüşülmelidir!.
Siyah Çay
Bir çok durumda, hasta kuşa siyah çay vermek, dolaşımını uyarmak için yarar sağlar. Ama hekimle bu özel diyet hakkında önceden konuşmak kesinlikle zorunludur. Siyah çay tipik olarak, örneğin bir stres durumunda çare olarak kullanılır. Siyah çayın en kullanışlı türü, neredeyse her süpermarkette bulunabilecek Seylan, Assam veya İngiliz kahvaltı çayıdır.
Kekik Çayı
Mantar öldürücü ve mantar önleyici baskın etkileri nedeniyle kekik çayı, megabakteri (AGY) veya mayalara (Mantar, pamukçuk) karşı GLS tedavisi sırasında iyileşmeye çok yardımcıdır.
Hasta Kuşları ve Yavruları Elle Besleme
Hasta kuşların bir çoğu hastalandıklarında yem yiyemez hale gelirler, göğüs kemikleri zayıfladıkları için belirginleşir, yem yiyememe sonucunda kuş açlıktan ölebilir. Benzer şekilde annesi tarafından beslenmeyen yavrular da açlıktan ölebilir.
Eğer kuş yem yemiyorsa bu durumda onu gün içinde 3-4 defa şırınga yardımıyla sizin beslemeniz gerekir.
Kabuksuz darıyı toz haline getirip biraz suyla karıştırıp vermeniz en doğrusudur, eğer bunu yapmakta zorlanırsanız tuzsuz etimeği ıslatarak kullanabilirsiniz, bebek bisküvisi aşırı şekerli olduğu için çok az miktarda yaptığınız karışıma koyabilirsiniz.
Gıda Parazitleri
Uygun olmayan gıda depolamaları parazitlere neden olabilir. Bazı parazitler kuşunuz için zararlı olabilir. Bu bulaşma genellikle marketler ya da satıcılarda satılan tahıl ürünlerinde olur. Bu parazitlerin yumurtalarını ya da larvalarını farkında olmadan evinize sokmuş olabilirsiniz. En kötü durumda; kontrolsüzce çoğalacaklar ve içeriğinde tahıl veya nişasta olan her şeye bulaşacaklar. Pek çok parazit kuş yeminin yanında un, yulaf unu ya da bulabildikleri herhangi bir gıda maddesinin içinde bulunabilir.
Yemi Saklama Önerileri
Kuş yemleri olabildiğince uzun süre taze tutulabilmesi için serin ve kuru bir yerde muhafaza edilmelidir. Satın aldığınız miktar da kuşunuz için önemlidir. Eğer 1-2 kuş besliyorsanız marketlerde satılan normal boy bir yem sizin için idealdir. Daha fazla kuş bile besleseniz tazelik açısından bu paketler işinizi görecektir. Eğer açık yem alacaksanız hava alan kutularda ya da plastik kapalı kutularda saklanmasına dikkat edin. Bu sayede nemlenme olmayacaktır.
Evinizde stok yaptığınız yemlerinizi parazitlere karşı sürekli kontrol ederek verin kuşunuza. Eğer yeminiz tuhaf kokuyorsa ve birbirine yapışmaya başlamışsa bu onda parazit olduğunun göstergesidir. Bu hale gelmiş yemleri beklemeden çöpe atın. Yaz günlerinde yeminizi sağlıklı bir şekilde muhafaza etmenin diğer yolu da buzdolabında saklamaktır. Eğer çok sayıda kuşunuz varsa yüksek miktarda yem alıp onları dondurabilirsiniz bile. Bu işlem size ayrıca ekonomik katkı sağlayacaktır.
Parazitleri Tanıma
Bazıları gözle görünebilirler. Yandaki resimdeki yemler tahıl güvelerinin yumurta ve larvalarıyla kaplanmış durumdadır. Tanecikler tespih boncuğu gibi birbirine yapışırlar. Diğer parazitler de kötü kokuya neden olurlar. Buna karşın; böcekler gibi bazı parazitler de kolayca gözle fark edilebilirler.
Ne yapmalı ?
Bazı parazitler kuşunuz için zararlı olabileceğinden parazit bulaşan yemleri atın. Diğer parazitler kuşunuza zararsız olmasına karşın sizin yemeklerinize geçebilirler. Teoride en kolay kurtulacağınızı düşüneceğiniz kanatsız parazitler aslında en zor def edilenlerdir. İlerleyen paragraflarda bu konuda bilgi edinebilirsiniz.
Böcekler
Tahıl kurtları yemlerde ve tahıllarda bulunur. Uçabildikleri gibi, yemlerin içinde çabuk ve seri bir şekilde yer değiştirebilirler. Yemler hava geçirmeyen kaplarda bulunsa bile bu parazitlere rastlanabilir. Yandaki resim bir gıda kurdunun (Alphitobius diaperinus) 1 Euro ( 1 YTL ile aynı boydadır) karşısındaki boyutunu göstermektedir.
Un Akarları
Bu parazitler küçüktür ve çıplak gözle görünemezler. Bulaşmış yemlerin küflü bir kokusu vardır. Yemlerinizi parazit bulaşmasına karşı kontrol etmek için şu yöntemi uygulayın. Küçük bir kaba tepeleme doldurun, gece üstünü örtmeden açıkça bırakın, eğer ertesi sabah bir miktar yem etrafa saçılmışsa ve kabın içindeki tepecik düzleşmişse yeminizde parazit var demektir. Bu yemi asla kuşunuza vermeyin. Bunun alerjik etkileri olabileceği gibi ölümcül tepkiler de verebilir.
Tahıl Güveleri
Eğer yem kutunuzda kanatlı bir akar gördüyseniz o muhtemelen tahıl güvesi(Sitotroga cerealella)) dir. Bu parazitin gövdesi hemen hemen 1 cm boyundadır, kahverengi kanatları 2 cm olabilir. Giysilerinize dadanan güvelere benzemektedir.
Tahıl güveleri ( yanda resmini görebilirsiniz) yumurtalarını buralara bırakırlar. Larva, yumurtadan çıkar. Artık, yemleriniz bu larvalarca yağmalanacaktır. Bu larvalar kırmızı-kahverengi kafaları ve bej renkleriyle 1 cm’lik gövde uzunluğuna ulaşırlar. Yetişkinler , yavrular yumurtadan çıkmadan önce yemlerin üstünü ağ yaparak kapatırlar.
Teorik olarak parazitlenmiş bu yemleri kuşlarınıza verebilirsiniz. Eğer bu parazitlere rastlarsanız bu yemi derin dondurucuda 2-3 gün bekletin. Bu işlem parazitlerin tamamını öldürür. Hatta kuşlar ölü parazitleri yiyebilirler( bunda bir sakınca görünmemektedir). Ancak bu işlemin ne kadar hijyenik olduğu tartışılabilecek bir konu olduğundan siz kaş yapayım derken göz çıkarmamak için yine deo yemden kurtulun.
Malzemeler: yarım havuç, 1 adet haşlanmış yumurta, yarım dilim etimek.
* Tuzsuz etimeği toz tahline getirin, çok az miktarda bebek bisküvisi de katabilirsiniz. (1. resim)
* Yumurta sarı ile ezin (2. ve 3. resim)
* Rendelenmiş havuç ile karıştırın (4. ve 5. resim)
* İnce ince kıyılmış yumurta beyazı ile karıştırın (6. resim)
* Mamayı kuşlarınıza verdikten 5-10 saat sonra toplayın ve çöpe atın. Sıcak havalarda buna özellikle dikkat edin.
* Mamayı buzdolabında saklayıp tekrar verme gibi bir durum söz konusu değildir.
* Mamaya yeşillik de rendeleyip koyabilirsiniz. Örneğin brokoli, ıspanak yaprağı, vb
* Bu malzemelerle hazırlanan mama miktarı 10 muhabbet kuşuna rahatlıkla yetecektir.
* Ayrıca yumurta kabuklarını toz haline getirip mamaya katabilirsiniz.
Filizlenmiş Taneler
Bir saksıda mubişler için harika ve sağlıklı yeşillik üretebiliriz. İstediğimiz miktarda muhabbet yemini suyla durularız, bir kaba yerleştirir üzeri kaplanacak kadar su dökeriz ve gece boyunca bırakırız. Daha sonra suyla tekrar durulanır, daha önce nemlendirilmiş toprağa serpilir ve iyice sıkıştırılır. Toprak filizlerin fışkırması için sürekli nemli tutulur.
İki haftadan üç haftaya kadar yeşillik o kadar olur ki, artık biçebilir ve kuşlarımızı yemleyebiliriz. Yeşillikler devamlı büyür ve bakımı kolaydır. Ayrıca balkonunuza da mükemmel yakışır. Sadece muhabbet yemleri değil kanarya ve papağan (ayçekirdeği hariç) yemleri de karışıma eklenebilir.
Ambalajdaki yazıya bakarsanız, komple besin olan tohum karışımları ucuz veya pahalı olmak üzere her yerde bulunmaktadır. Nispeten pahalı yemler marka yemleridir, diğer taraftan da NoName yani adsız karışımlar da satılmaktadır. Fakat bunlardan almıyorum, çünkü bu tohumların bayat olduğu ve filizlenmediği anlaşılmıştır. Yani sağlıklı içerikleri çoktandır kaybolmuştur. Sadece bu tip yem vermiş olsaydım, zamanla kuşlarımda eksiklik belirtisi olan hastalıklar meydana gelecekti. Gerçi bu tip yemler için topyekun kötü demek yanlış olur, fakat benim şahsi tecrübelerim bunu gösterdi ve bu yüzden sadece marka yemi kullanmaktayım.
Eksikliklerin birçok belirtisi var: B-Vitamini eksikliği mesela ağır felçlerle sonuçlanabilir. Bağıra bağıra tünekten düsen bir muhabbet kuşu görmüş olanlar için bu korkunç sahne kolay kolay hafızasında silinmez. Yeminin taze olup olmadığını kontrol etmek isteyenler için çok basit bir yöntem var: Filizlendirmek üzere 100 tane sayılır ve 8 saat boyunca suda bekletilir, sonra akan suyun altında iyicene yıkanır ve ılık bir yerde 24 saat filizlendirmeye bırakılır. Bu esnada tohumlar kurumamalı. Ertesi gün tohumların ucunda filizlerin gözükmesi lazımdır. Elbette tüm tohumlar filizlenmeyebilir, ama ne kadar çok, o kadar iyi
Almanya genelinde kargo ile yem gönderen firmalarla iyi tecrübeler yaşadım: Yolladıkları karışımlar nispeten taze ve ucuz. Orada ayrıca muhabbetler ve diğer kuşlar için özel filizlendirmek için yem karışımı bulunmaktadır, ayrıca bu uzman yemcilerde ödül mamalar, sade çeşitler ve yabani otlar tohumu bulunmaktadır. Bunlar, kuşlarımız için hoş değişiklikler. Aynı zamanda bu uzman satıcılar da danışmanlık hizmeti vermektedirler.
Yabani Otlar
Süs kuşlarımız için yabani otlarımız lezzetli bir ek gıdadır. Benim kuşlarım en azından bu otlara bayılırlar. Ancak sizin ya da ailenizden birisinden polen alerjisi varsa, yabani otlardan vazgeçmek zorundasınız. Sizin alerjiniz yoksa bile, gelen misafirlerin dikkatini çekmekte faydası var, belki onlarda alerji vardır. Otları iyicene yıkasanız bile (ki bunu zaten yapmak zorundayız), polenleri gideremezsiniz. Kısa zaman sonra tekrar polen bulutları odanızda uçuşacaktır.
Bütün bunlar sizi etkilemiyorsa, caddeden uzak, gübrelenmeyen bir yerlere doğru bir gezinti yapmanız lazım. Yanınızda çakı ve bağlamak için ip getirmenizde fayda var, çünkü bazı otlar çok başlarına buyruk olabilirler. Demetler halinde topladığınız otları 3–4 gün bir vazoda muhafaza etmeniz mümkün, fakat her gün suyu değiştirmeniz lazım ve bağladığınız ipi çözmezseniz sapların arasında küf mantarı oluşabilir. Tam olgunlaşmamış otları da kış için dondurabilirsiniz. Fakat sadece tamamen buzu çözülmüş olarak yedirmeniz lazım. Olgunlaşmış otları ise kuru, serin ve tozdan korunmuş bir şekilde muhafaza edebilirsiniz.
Hiç merak etmeyin, kuşlarınızı zehirlemiyorsunuz, eğer kimyasal bir işleme tabi tutulmamışlarsa. Ama belli başlı otlar için emin olmak istiyorsanız, literatür listesinde kayıtlı kitapların birini alıp araştırabilirsiniz.
Yıkadığınız halde, otların arasında saklanmış ufak böcekler de sizi tedirgin etmesin, bazı muhabbetlerim bilhassa bu hayvani gıdayı tercih ederler. Elra tercihen yeşil yaprak biti yerdi. Bu böceklerin lezzetli olduklarını düşünemiyorum, ama kuşlarım aynı zamanda sağlıklı olan bu zevkleri için bir şey demiyorum.
Otları kafesin tellerine iliştiriyorum ya da bir mandalla tutturuyorum. Plastik altlığı da çıkartıyorum. Bu ziyafetin artakalanını rahatlıkla temizleyebilmek için, kafesin altına yıkanabilen bir altlık koyuyorum. Dikkat! Normalde uslu kuşlar olan muhabbetleriniz kısa zaman içinde kafesin etrafını bir savaş alanına çevirebilirler.
İdeal Muhabbet Kuşu Yem Karışımı
Genel olarak %40-50 darı (akdarı, sarı darı, kırmızı darı) , %30 aspur, %10 yulaf ve %5-%10 diğer tohumlar. Tohumlar ve karışımlar hakkında ayrıntılı bilgi almak için tıklayınız. Örnek muhabbet kuşu yem karışımı oranları;
* %30 kanarya yemi, %15 beyaz darı, %20 sarı darı, 15% kırmızı darı, %10 yulaf, %1 nijer, küçük çekirdek gibi tohumlar
* %40 kanarya yemi, %20 beyaz darı, %20 sarı darı, %20 yulaf
Günlük kuş yemi porsiyonu ve taze yiyeceklerin yanı sıra, mubişler daima taze ve temiz içme suyuna ihtiyaç duyarlar. Eğer çeşme suyu içilmeyen bir ülkede yaşıyorsanız, kuşlarınız için içme suyu olarak hazır şişelenmiş su kullanabilirsiniz.
Günde en az bir kez mubişinizin içme suyunu yenilemelisiniz. Pet shoplardan küçük ücretler ödeyerek edinebileceğiniz özel kaplar yada suluklar kullanabilirsiniz. Büyük bir kuşhaneniz varsa, kuşlarınızın banyo olarak da kullanabileceği, suyla dolu tabaklar kaplar hazırlayabilirsiniz. Bununla birlikte, bu tabakları düzenli olarak temizlemelisiniz.
Eğer içme suyuna vitaminler ya da ilaç eklerseniz, daha da dikkatli olmalısınız. Çünkü suya eklediğiniz hemen hemen bütün katkı maddeleri, çok miktarda şeker içerir ve şeker, bakterilerin üremesi için ideal bir ortamdır. Bunun yanında su kaplarını günde iki kez, olabildiğince sıcak suyla yıkamalısınız. Küçük boru şeklindeki suluklar, küçük şişe temizleyicileri ve uygun fırçalarla kolayca temizlenir.
Sizce kuşlar sahiplerinin tabaklarındakini tırtıklayabilmeli mi ? Bu sorunun genel olarak cevabı hayır olacaktır.Kuşlarınız için çok zararlı olabilecek gıdalar olduğu gibi çok yararlı olabilecek gıdalar da vardır. Eğer taze sebze ya da meyve yiyorsanız kuşunuz bunları yiyebilir. Ayrıca haşlanmış, tuzsuz pirinci de çok sıcak olmaması şartıyla kuşunuza vermenizde sorun yoktur. Ayrıca kurumuş ekmek parçaları ve peksimet de onun için müthiş bir atıştırmadır. Tabi bunları verirken sınırı aşmayın. Eğer kuşunuza arada bir özel bir hediye vermek istiyorsanız onlara az miktarda bal verebilirsiniz. Benim kuşlarım balın tadına bakmaya bayılır. Fakat balın çok fazla kalori içerdiğini ve sıklıkla verilmemesi gerektiğini de unutmayın.
Kuşunuza asla tuzlu, yağlı ya da baharatlı yiyecekler vermeyin. Üstelik kafein ve alkol içeren içecekler de asla kuşlara verilmemelidir. Kuşların laktosu(laktoz) sindirmesi çok zordur ve ishal olmalarına neden olur. Kuşunuzun ona zarar vermeyecek şeylerle beslendiğinden emin olmak istiyorsanız tabağınızı tırtıklamasına izin vermeyin. Üstelik işte size öteki sağlık tehlikeleri: insan yemekleri genellikle sıcak servis edilir ve bu ısı kuşlarda ciddi yanıklara neden olabilir. Benim veterinerim bana içinde kaynar su bulunan bir tencereye giren kuş ile ilgili şok edici bir öykü anlattı. Yardım için çok geçti çünkü zavallı kuş tamamen haşlanmıştı. Kuşunuzun tabağınıza ya da sıcak yemeklere konmasına izin vermeyeceğinizden emin olun.
Eğer kuşunuzla beraber yemek istiyorsanız onların kendi alanlarında yediğinden emin olun. Sağlıklı yiyeceklerle dolu bir çay tabağı onun için yeterli olur.
Taze Meyveler
Eğer mubişleriniz taze yiyeceğe alışkınsa, taze meyveyi de sevecektir. Meyveyi tanımayan bazı mubişler meyveyi yemez hatta korkabilirler. Ama tatlı elma ya da armut vermeyi sürdürürseniz, en inatçı mubişler bile elbet bir gün meyveyi sevecektir. Taze meyvenin başka bir avantajı da, mubişinizin günlük hayatına eğlence getirmesidir. Mubişler yiyecekleriyle oynamayı severler.
Sağlıklı Meyve Türleri
Elma, Üzüm, Kayısı, Kivi, Armut, Dut (yapraklarını da yerler), Muz, Papaya, Böğürtlen, Ananas, Kuş üzümü, Şeftali, Kan portakalı, Ahududu, Çay üzümü, Mandalina, Kavun, Erik, Çilek, Mango, Kiraz,Yani dünya,Kuru hurma,Ayva,İncir, Portakal, Yaban mersini
Hurma ve incir, mubişlere çok sık verilmemelidir. Çünkü çok miktarda meyve şekeri içerir, bu yüzden çok şişmanlayabilirler.Lütfen aşağıdaki meyveleri asla mubişlerinize vermeyiniz ! Avokado (çok yağlı ve toksiktir), Taze hurma, Greyfurt, Limon (çok fazla sitrik asit içerir ve acıdır)
