Kristof Kolomb'un Amerika'yı keşfetmesi
Coğrafî Keşifler, 15. yüzyıl ve 16. yüzyıllarda
Avrupalılar tarafından yeni ticaret yollarının bulunması amacıyla
başlattıkları ve yeni okyanusların ve kıtaların bulunmasıyla
gerçekleşmiş olan keşifleri ifade eder. Bilimsel bir merak ve yeni
ufukların keşfedilmesi duygusu sözkonusu olmakla birlikte temelde bu
keşifler özellikle 15. yüzyıldan itibaren açık bir şekilde ekonomik nedenlerden kaynaklanmıştır. İlk keşif denemeleri, Atlantik Okyanusu ve Afrika kıyılarına doğru, 14. yüzyılın başlarında Fransız ve Cenevizli gemiciler tarafından yapılmıştır. Kanarya Adaları ve Azor Adaları keşfedilmesi, bu girişimlerin sonucudur.
Kristof Kolomb (1451-1506), 1492'de
Amerika Kıtası'na ulaştığında, gerçekte hem daha ucuz hem daha kısa
yoldan Asya'ya ulaşma arayışı içindeydi. Çünkü buradan baharat ve
benzeri maddeleri ucuz ve hızlı taşımak gibi bir sorun sözkonusuydu.
Portekizli gemici Bartolomeu Dias'ın Ümit Burnu'nu bulmasından sonra Vasko dö Gama, buradan dolaşarak Hint Okyanusu ve Hindistan'a ulaştı. Portekizli Macellan ve Del Kano,
dünyayı dolaşarak geçtiler ve bunun sonucunda dünyanın yuvarlaklığına
dair kesinleştirici sonuclara ulaşmışlardır. Venedikli gezgin Marko Polo (1254-1324) Asya gezilerinin anlatımlarıyla Avrupa'nın Doğu uygarlıklarını tanımasını sağlamıştır.
Coğrafî keşifler, Reform ve Rönesans
hareketlerinin etkileriyle gelişmiş oldukları gibi kendileri de bu
hareketlerin gelişimini etkilemişlerdir. Bu keşifler sonucunda Avrupa
yeni kıtalara yayılma ve onların zenginlik kaynaklarını ele geçirme
olanağı elde etmiştir. Avrupa düşüncesi ve kültürü, evrensel bir değer
olarak bu süreçten itibaren yayılmaya ve egemen kılınmaya başlanmıştır.
Bunu yaparken Avrupalılar, yerli halkları ve yerel yaşamı dağıtmış ve
hatta yok etmiş, avrupa kültürünü egemen kılma sürecini
şekillendirmiştir. Hem doğal hem de kültürel farklılıkları yok eden bir
süreç olmuştur bu. Klasik Sömürgecilik olarak bilinen sömürgecilik
süreci bu dönemle başlamıştır.
Kolonileşme dönemi, Avrupalı
göçmenlerin Kuzey Amerika kıtasına göç etmeleri ve bu topraklarda
yerleşim ve üretim birimleri oluşturmasıyla, diğer deyişle, Kuzey
Amerika'nın bu göçmenlerce iskan edilmesiyle başlayan süreçtir.
Amerikan kolonileri 1580-1588 yılları arasında İspanya’nın denetimi altında olmuşlardı. 1588 yılında İngiliz
donanmasının İspanyol donanmasını yenilgiye uğratmasıyla Amerika
kolonileri üzerindeki İspanyol denetimi son bulmuştur. Bu tarihten
sonra Hollanda, Fransa
ve İngiliz güçleri Amerika’daki kolonileri birer ikişer ele geçirdiler.
İngilizlerle giriştikleri ve yenildikleri iki deniz savaşından sonra
Hollanda, 1667de Kuzey Amerika’dan çekilmek zorunda kalmıştır. Fransa ise Kuzey Amerika’daki tüm kolonilerini 1763 tarihinde, Yedi Yıl Savaşları
sonunda imzalanan Paris Antlaşması ile İngiltere’ye kaptırmıştır.
Böylece Kuzey Amerika’daki kolonilerin tümü İngiltere’nin kontrolüne
geçmiştir.
